Epilepsi hastalarında doğum ve emzirme

Epilepsi tanılı anne adaylarının sağlıklı bir gebelik süreci geçirmeleri için hamile kalmadan önce bir nörolog tarafından takip edilmeleri, planlı olarak gebe kalmaları ve gebelik boyunca sık aralıklarla takip edilmeleri gerekmektedir. Bu şekilde uygun ilaç tipi seçilerek dozu ayarlanabilir ve gebelikte yan etkileri engellemek için gerekli vitamin desteği sağlanabilir.

Epilepsi hastaları normal doğum yapabilir mi?

Epilepsili kadınların normal doğum yapmasında sakınca yoktur. Ağrı veya endişenin nöbetleri tetikleyeceği düşünülen olgularda erken dönemde epidural anestezi planlanabilir. Sezaryen seçimi kadın doğum endikasyonlarına bağlı olmakla beraber, annede nörolojik veya mental sorun varsa, gebeliğin geç dönemlerinde kontrolsüz nöbetler mevcutsa, yoğun fiziksel ve mental stres varsa tercih edilebilir.

Gebelik sürecindeki hormonal değişiklikler nedeni ile bazı antiepileptik ilaçların dozları artırılmaktadır. Bu nedenle gebelik sırasında doz artırımı yapılan ilaçların doğum sonrası 1-4 hafta içerisinde dozlarının azaltılması gerekir.

Epilepsi hastaları emzirebilir mi?

Anne sütünün ne kadar mucizevi oluğunu bilmeyen yoktur, emzirmenin anne ve bebek için sayısız faydası olduğunu bilmemize rağmen epilepsisi olan annelerde emzirme oranları %50 civarındadır, bu oran hasta olmayan bireylerde %85 olarak bulunmuştur. Bunun yanı sıra emziren epilepsili annelerin emzirme süresini de kısa tuttukları gözlenmiştir. Bu kararı almalarında emzirmenin nöbetleri arttıracağı, alınan antiepileptik ilaçların bebeğe zarar vereceği gibi yanlış fikirlerin büyük payı vardır. Ancak bu endişelere sahip annelere; epilepsi tanılı emziren annelerin çocuklarının IQ düzeylerinin emzirmeyenlere göre daha yüksek olduğunun gösterildiğini anlatmamız gerekir.

Doğum öncesi kullanılan antiepileptik ilaçlara doğum sonrasında da devam etmek gereklidir, bu ilaçlar anne sütüne, oradan da bebeğe geçer ancak çoğunlukla bebekte bir problem oluşturmazlar.

Yan etki açısından farklılık gösterseler de hiçbir antiepileptik ilaç emzirmeye engel değildir. Annelere kullandığı ilacın tipine göre bebekte uyuklama, emme güçlüğü, kilo almada yavaşlık, döküntü ve psikomotor gelişiminde gerilik gibi olası yan etkiler açısından bilgi verilmeli ve bebek dikkatli izlenmelidir.

Uykusuzluk ve stres nöbetleri tetikleyebileceği için diğer aile fertlerine, annelere bebek bakımı için yardım etmeleri gerektiği anlatılmalıdır. Özellikle ilaca rağmen kontrolsüz nöbetleri olan hastalar bebeğin banyosu sırasında mümkünse tek bırakılmamalı, taşıma için özel taşıyıcılar kullanmalıdır.